وانموده علیه واقعیت
بودریار متفکر بزرگ فرانسوی، از وانموده هایی سخن گفت که بر علیه واقعیت به کار می روند. دنیای امروز با هزاران رسانه عمومی اش، فضایی غیر واقعی فراهم کرده است که به راحتی جایگزین واقعیتهای پنهان می شود. این نکته ای است درخور توجه.
روزنامه ها، کتابها، مجلات، رادیو، تلویزیون و دهها وسیله ی دیگر، همگی در اختیار صاحبان قدرت است. مهم نیست که این خداوندان قدرت چه کسانی هستند، چراکه همگی تنها به دنبال حفظ منافع و قدرت خوداند و در این راه به راحتی واقعیات را جعل می سازند.
در فضا و جامعه ای که قدرتهای مخالف هم حق حضور و اظهار نظر دارند، یعنی احزاب مختلف در مقابل هم شکل گرفته اند؛ این اشاعه وانموده خواه ناخواه کمتر صورت می گیرد. قدرتها به واسطه ی انکه همواره مورد انتقاد طرف مقابل قرار گرفته و زیر ذره بین و فشار دیگری هستند، از اختیارات کمتری برخوردارند. در این جامعه، اگر چه قدرتها واقعیات را پنهان می کنند اما اغلب پنهان کاریشان دوام چندانی نخواهد داشت.
آنگاه باید نگران بود که در یک جامعه ی تک حزبی و تک صدایی گرفتار شوی. در چنین جامعه ای از آنجا که تنها یک حزب برتر امکان سخن گفتن دارد، فرصت انتقاد و اظهار نظر از دیگری گرفته می شود. دیگری (یا غیر) همواره به عنوان دشمن، بیگانه و مخالف حذف شده و یا دچار اختناق می گردد. در اینجا دیگر قدرت حاکمه این اختیار و آزادی را دارد که هرچه بخواهد تقلب کند، واقعیت را جعل سازد و هیچ کس هم مخالفتی با آن نداشته باشد زیرا به سرعت دچار حذف فیزیکی می شود. به این ترتیب به راحتی می توان بزرگترین دروغها را به بهانه ی دفاع از حقیقت، دین و حفظ مصالح حکومتی پنهان ساخت.
وانموده جای واقعیت را می گیرد و حقیقت قربانی دروغگویانی می شود که داعیه ی دفاع از آن را دارند.
کلمات کلیدی: